ĐBP - Tỉnh Điện Biên có 4 huyện biên giới: Nậm Pồ, Mường Nhé, Mường Chà, Điện Biên, với 29 xã giáp biên giới. Đây là địa bàn sinh sống của 16 dân tộc, trong đó chủ yếu là dân tộc Mông (chiếm 49,53%). Đời sống người dân còn nhiều khó khăn, trình độ dân trí không đồng đều.
Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng khó khăn; năng lực lãnh đạo, điều hành phát kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng - an ninh của chính quyền cơ sở có mặt còn hạn chế; tình hình an ninh chính trị khu vực biên giới tiềm ẩn nhiều yếu tố diễn biến phức tạp... Trước tình hình đó, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh xác định xây dựng “thế trận lòng dân” là nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ vững chắc chủ quyền, lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
Để xây dựng “thế trận lòng dân” nơi biên giới ngày thêm vững chắc, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh xác định công tác tuyên truyền, vận động là một trong những yếu tố then chốt, quyết định. Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh chỉ đạo cơ quan nghiệp vụ, các đồn biên phòng chủ động tham mưu, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các lực lượng có liên quan tổ chức đa dạng các hình thức tuyên truyền: Tập trung, riêng lẻ, trên loa truyền thanh của bản, xã, qua “Tiếng loa Biên phòng”. Đồng thời, thông qua biểu diễn văn hóa, văn nghệ tuyên truyền, vận động người dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong đó, trọng tâm là tuyên truyền Luật Biên giới quốc gia; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; Luật Bảo vệ và phát triển rừng... vận động người dân nâng cao cảnh giác, tích cực tham gia đấu tranh tố giác tội phạm.
Từ đầu năm 2023 đến nay, lực lượng BĐBP tỉnh đã tổ chức tuyên truyền 780 buổi với gần 36.000 lượt người tham dự; tuyên truyền cho 645 hộ với 2.055 khẩu không di cư tự do, xuất nhập cảnh trái phép. Thông qua công tác tuyên truyền đã giúp người dân nâng cao nhận thức, ý thức tham gia giữ gìn, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia. Đồng thời củng cố lòng tin của người dân đối với Đảng, Nhà nước; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân. Đến nay, có 81 tập thể và gần 4.000 hộ, 4.412 cá nhân đăng ký tự quản hơn 408km đường biên giới và 146 mốc; đồng thời thành lập 302 tổ với 1.682 thành viên tự quản an ninh trật tự thôn, bản.
Xác định để xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc cần phải gắn với nâng cao đời sống người dân, những năm qua BĐBP tỉnh trực tiếp giúp đỡ các hộ dân xóa đói, giảm nghèo. Với sự góp sức của BĐBP tỉnh, hiện nay có 14 xã biên giới được công nhận xã nông thôn mới và cơ bản đạt chuẩn nông thôn mới. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, cán bộ, chiến sĩ BĐBP toàn tỉnh đã tổ chức 956 ngày công giúp dân lao động sản xuất; phối hợp làm và sửa 25km đường thôn, bản; tu sửa 11,5km kênh mương thủy lợi; thu hoạch và chăm sóc 18ha hoa màu; giúp dân sửa chữa và làm mới 12 ngôi nhà; giúp 98 hộ gia đình xóa đói, giảm nghèo; huy động 150 lượt cán bộ, chiến sĩ với 450 công tham gia giúp dân phòng, chống khắc phục hậu quả thiên tai.
Cùng với đó, công tác chăm lo đời sống văn hóa, giáo dục, chăm sóc sức khỏe Nhân dân được chú trọng thực hiện. Đến nay, đã có 1.266 lượt người được khám bệnh, cấp thuốc miễn phí; vận động 32 lượt học sinh bỏ học trở lại trường; xây, sửa 8 lớp học; mở 7 lớp xóa mù chữ cho 138 học viên. Thực hiện Chương trình “Nâng bước em tới trường” và “Con nuôi Đồn Biên phòng” năm học 2022 - 2023, các đơn vị trong BĐBP tỉnh đã ủng hộ, trao tiền hỗ trợ cho 79 em học sinh và nhận nuôi 171 cháu “Con nuôi đồn biên phòng”.
Trong công tác xây dựng hệ thống chính trị cơ sở, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh thường xuyên duy trì thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả quy chế phối hợp với Huyện ủy các huyện biên giới. Chỉ đạo các đồn biên phòng duy trì thực hiện tốt quy chế phối hợp với đảng ủy 29 xã biên giới, nắm chắc tình hình nhân dân, địa bàn; xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở. Kết quả, đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thành lập mới 6 chi bộ; bồi dưỡng kết nạp 135 đảng viên, củng cố 275 tổ chức Đảng, 39 tổ chức chính trị - xã hội khác... Phối hợp tổ chức 8 lớp huấn luyện cho 438 dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên, 3 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho 105 người là dân quân, trưởng bản, thành viên tổ an ninh trật tự ở các xã biên giới.
Bằng những việc làm cụ thể, những người lính “quân hàm xanh” trên địa bàn tỉnh đã và đang góp phần xây dựng khối đoàn kết quân - dân ở khu vực biên giới ngày càng gắn bó bền chặt, thế trận “biên phòng toàn dân” được củng cố, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia. Phát huy những kết quả đó, thời gian tới Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh nêu cao vai trò của đội ngũ cán bộ tham gia cấp ủy huyện, xã biên giới; đảng viên đồn biên phòng tham gia sinh hoạt ở các chi bộ thôn, bản và đảng viên đồn biên phòng phụ trách hộ gia đình. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền gắn với các hoạt động củng cố, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở. Từ đó, thực hiện có hiệu quả các phong trào, mô hình, cách làm hiệu quả trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giúp người dân xóa đói, giảm nghèo. Qua đó, không ngừng tăng cường khối đoàn kết - quân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” ngày thêm vững chắc, tăng cường sức mạnh tổng hợp trong quản lý và bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia ngay từ cơ sở.